Białko jako kluczowy element prawidłowej diety każdego z nas
W aktualnych zaleceniach dotyczących zdrowego żywienia podkreśla się, że spożywanie z dietą odpowiedniej ilości i jakości białka o odpowiednim składzie aminokwasowym jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania organizmu wszystkich osób zarówno dzieci, młodzieży, dorosłych a także seniorów. Dlatego we współczesnych zaleceniach żywieniowych przywiązuje się szczególną wagę do edukacji społeczeństwa dotyczącej roli białka w organizmie i zwracania uwagi, aby była odpowiednia jego ilość i o odpowiedniej jakości w codziennej diecie każdego z nas.
Białko i jego rola w odżywianiu i funkcjonowaniu człowieka
Żyjemy w zabieganym świecie, ciągle gdzieś się spieszymy, nie zawsze mamy czas
na zaplanowanie i przygotowanie zdrowych posiłków. Ale czasami pojawia się u nas refleksja:
• Czy moje i mojej rodziny jadłospisy są prawidłowe, czy zawierają codziennie wystarczającą ilość
ważnych dla naszego zdrowia składników odżywczych, m.in. białka, witamin, składników mineralnych,
błonnika i czy nie ma w nich nadmiaru cukru, soli, niezdrowych tłuszczów nasyconych (NKT, nasycone
kwasy tłuszczowe)?
• Co mogę zrobić, aby nasza dieta była bardziej wartościowa? Czy są w sklepach jakieś produkty,
które mogę wykorzystać, aby wzbogacić jadłospisy naszej rodziny w określone składniki, których
możemy mieć zbyt mało, kiedy mamy za mało czasu na tradycyjne gotowanie?
Odpowiedzią na te pytania może być dołączenie do naszej codziennej diety, oprócz tradycyjnych posiłków,
produktów zawierających większe, niż w tradycyjnych produktach, ilości określonych składników odżywczych
np. białka.
Białko jest podstawowym makroskładnikiem diety człowieka, jest uznane za kluczowy składnik diety w ocenie
zapotrzebowania organizmu człowieka.
• Wszystkie białka składają się z aminokwasów, czyli takich jakby cegiełek. Poszczególne białka składają
się z różnych aminokwasów, w różnej konfiguracji i w różnych proporcjach.
• O doniosłej roli białka w diecie świadczy to, że białka są podstawowymi składnikami każdej komórki
naszego ciała.
• Znaczenie białka jako składnika odżywczego polega na dostarczaniu organizmowi azotu białkowego
i określonych rodzajów aminokwasów.
Białko jest głównym materiałem budulcowym naszego organizmu a także oprócz udziału w procesach
wzrastania i rozwoju u dzieci i młodzieży, pełni szereg ważnych funkcji u nas wszystkich, m.in.:
• wpływa na prawidłowe działanie wielu enzymów i hormonów, dzięki czemu reguluje wiele procesów metabolicznych
• bierze udział w powstawaniu wielu składników uczestniczących w ważnych procesach fizjologicznych
• poprawia naszą odporność, bo przecież przeciwciała są białkami, biorą udział w usuwaniu z organizmu wirusów, bakterii
• bierze udział w transporcie do komórek np. tlenu z płuc, żelaza, miedzi
• biorą udział w naprawie tkanek
• uczestniczy w procesie widzenia, a jest to potrzebne nam cały czas
• optymalna ilość białka w diecie syci i hamuje napady głodu, zmniejsza chęć do podjadania,
bowiem białko jest sycące a to sprzyja zachowaniu szczupłej sylwetki.
BAKOMA stworzyła linię produktów proteinowych MEN.
Ostatnio coraz częściej obserwuje się niedobór białka w diecie, zwłaszcza przy nieprawidłowym odżywianiu,
np. przy:
• eliminowaniu lub ograniczaniu ilości niektórych produktów spożywczych w diecie lub
• okresowo zwiększonym zapotrzebowaniu na białko,
• dużej aktywności fizycznej.
Aby ułatwić uzupełnienie białka w codziennej diecie powstała linia produktów proteinowych BAKOMA MEN ze zwiększoną zawartością białka, w tym kilka produktów z dodatkową zawartością trzech ważnych rozgałęzionych aminokwasów niezbędnych - leucyny, waliny i izoleucyny (tak zwanych aminokwasów egzogennych) BCAA (Branched Chain Amino Acids), które pełnią szereg istotnych funkcji w organizmie.
Wszystkie produkty BAKOMA MEN cechują się zwiększoną zawartością białka, a jogurty pitne i shaki MEN dużą ilością cennych aminokwasów rozgałęzionych (BCAA).
Ważną cechą tej linii produktów jest bardzo mała zawartość tłuszczu, w tym bardzo mało nasyconych kwasów tłuszczowych (NKT), a MEN SHAKE nie zawierają wcale tłuszczu. Dzięki temu, że produkty tej linii zawierają mało tłuszczu lub nie zawierają go i nie mają dodanego cukru, dostarczają bardzo mało kalorii, bo tylko 45-82 kcal/100 g.
Cenne jest to, że do produktów tych nie jest dodany cukier, zawierają tylko naturalnie występujące cukry, nie mają też dodanej soli.
Brak dodatku cukru a jednocześnie zwiększona zawartość białka sprawia, że produkty z tej linii są szczególnie wartościowe dla osób:
- które z różnych względów nie mają w swoim codziennym menu wystarczającej ilości białka
- które mają zwiększone zapotrzebowanie na białko np. młodzież, kobiety w ciąży i karmiące piersią, osoby odchudzające się, dużo ćwiczące, aktywne fizycznie, uprawiające sport, będące na rekonwalescencji po przebytej chorobie lub w trakcie choroby, seniorzy.
- u których występują pewne choroby (i przeciwwskazany jest dla nich cukier) np. insulinooporność, stan przedcukrzycowy, cukrzyca, nadwaga/otyłość
- dla wszystkich, którzy dbają o jakość swojej diety w trosce o zachowanie zdrowia, szczupłej sylwetki, dobrej odporności i dobrej kondycji fizycznej.
Mała zawartość tłuszczu, w tym nasyconych kwasów tłuszczowych sprawia, że produkty z tej linii są szczególnie wartościowe:
• dla osób, które mają podwyższone stężenie cholesterolu we krwi,
• dla wszystkich, którzy kontrolują zawartość tłuszczu w swojej diecie w trosce o zachowanie zdrowia, szczupłej sylwetki
Dodatkowym atutem omawianych jogurtów pitnych z wysoką zawartością białka oraz jogurtów kremowych MEN typu skyr jest obecność w nich kultur bakterii jogurtowych, które korzystnie działają na mikrobiotę jelitową i pomagają w zapobieganiu i leczeniu zaparć, a napoje z dodatkiem owoców zawierają błonnik i wszystkie wartościowe składniki odżywcze zawarte w owocach. Należy zaznaczyć, że substancją słodzącą w omawianych produktach jest sukraloza.
Poza tym, że omawiane:
• jogurty i shake mleczne z linii o wysokiej zawartości białka zawierają dużo białka,
• jogurty zawierają rozgałęzione aminokwasy BCAA,
• jogurty zawierają bardzo mało tłuszczu ogółem (a shaki zero tłuszczu), w tym nasyconych kwasów tłuszczowych
• jogurty i shaki nie zawierają cukru,
• jogurty zawierają cenne kultury bakterii jogurtowych
to produkty te niosą ze sobą wszystkie wartościowe składniki pochodzące z mleka (gdyż są wyprodukowane z mleka), czyli m.in.: wapń, potas, magnez, cynk, witaminy głównie B2, B12 a także B1 i kwas foliowy.
Jogurt pitny BAKOMA MEN z wysoką zawartością białka (zawierający aminokwasy BCAA): 100 g tego jogurtu zawiera 10 g białka a jedna porcja 230 g to aż 23 g białka, czyli 46% RWS (RWS -Referencyjna wartość spożycia dla przeciętnej osoby dorosłej przy kaloryczności diety 2000 kcal), 3165 mg BCAA w porcji 230 g. Jogurty te nie zawierają dodanego cukru, ani dodanej soli.
Dostępne smaki:
• mango
• owoce leśne
• truskawka
| Wartość odżywcza | w 100 g produktu | w 230 g |
|---|---|---|
| Wartość energetyczna | 344 kJ / 82 kcal | 792 kJ / 187 kcal |
| Tłuszcz | 1,5 g | 3,5 g |
| w tym kwasy tłuszczowe nasycone | 1,1 g | 2,4 g |
| Węglowodany | 7,0 g | 16,1 g |
| w tym cukry | 6,7 g | 15,4 g |
| Białko | 10,0 g | 23,0 g |
| Sól | 0,15 g | 0,35 g |
Praktyczna butelka pozwala cieszyć się jego zawartością w każdym momencie - np. po treningu, w pracy itd.
Shake proteinowy Bakoma MEN (zawierający aminokwasy BCAA): 100 g tego napoju zawiera 5,3 g białka a jedna porcja 380 g to aż 20 g białka, czyli 40% RWS (RWS -Referencyjna wartość spożycia dla przeciętnej osoby dorosłej przy kaloryczności diety 2000 kcal), 2204 g aminokwasów BCAA. SHAKI te nie zawierają dodanego cukru, ani dodanej soli, nie zawierają też tłuszczu, są produktami UHT, czyli nie muszą być przechowywane w lodówce
Dostępne smaki:
• waniliowy
• czekoladowy
• truskawkowy
• bananowy
| Wartość odżywcza | w 100 g produktu | w 380 g |
|---|---|---|
| Wartość energetyczna | 190 kJ / 45 kcal | 722 kJ / 171 kcal |
| Tłuszcz | <0,5 g | 1,1 g |
| w tym kwasy tłuszczowe nasycone | 0,2 g | 0,8 g |
| Węglowodany | 5,2 g | 19,8 g |
| w tym cukry | 4,6 g | 17,5 g |
| Białko | 5,3 g | 20,1 g |
| Sól | 0,12 g | 0,46 g |
Praktyczna butelka pozwala cieszyć się jego zawartością w każdym momencie - np. po treningu, w pracy itd.
Jogurt typu skyr BAKOMA MEN : 100 g tego jogurtu zawiera 8,7 g białka a jedna porcja 300 g to aż 26 g białka, czyli 52% RWS (RWS -Referencyjna wartość spożycia dla przeciętnej osoby dorosłej przy kaloryczności diety 2000 kcal). Jogurty te nie zawierają dodanego cukru, ani dodanej soli.
Dostępne smaki:
• ciasteczkowy
• pistacjowy
• kokosowy
• tarta cytrynowa
| Wartość odżywcza | w 100 g produktu | w 300 g |
|---|---|---|
| Wartość energetyczna | 331 kJ / 78 kcal | 993 kJ / 253 kcal |
| Tłuszcz | 1,5 g | 4,5 g |
| w tym kwasy tłuszczowe nasycone | 1,1 g | 3,2 g |
| Węglowodany | 7,5 g | 22,5 g |
| w tym cukry | 7,2 g | 21,6 g |
| Białko | 8,7 g | 26,1 g |
| Sól | 0,15 g | 0,45 g |
Jogurty Bakoma MEN SKYR nie zawierają dodanego cukru! To połączenie funkcjonalnych jogurtów proteinowych z przyjemnościową kategorią deserową.
Jogurt typu skyr BAKOMA MEN : 100 g tego jogurtu zawiera 7 g białka a jedna porcja 300 g to aż 21 g białka, czyli 42% RWS (RWS -Referencyjna wartość spożycia dla przeciętnej osoby dorosłej przy kaloryczności diety 2000 kcal). Jogurty te nie zawierają dodanego cukru, ani dodanej soli.
Dostępne smaki:
• wanilia
• jagoda
• mango-marakuja
| Wartość odżywcza | w 100 g produktu | w 300 g |
|---|---|---|
| Wartość energetyczna | 343 kJ / 81 kcal | 1028 kJ / 244 kcal |
| Tłuszcz | 2,0 g | 6,0 g |
| w tym kwasy tłuszczowe nasycone | 1,4 g | 4,2 g |
| Węglowodany | 8,8 g | 26,4 g |
| w tym cukry | 8,6 g | 25,8 g |
| Białko | 7,0 g | 21,0 g |
| Sól | 0,12 g | 0,36 g |
Czerpiący z tradycji wikingów kremowy jogurt SKYR MEN! Jogurt SKYR MEN to duża porcja gęstego jogurtu o doskonałym smaku
Batony proteinowe MEN : wysokobiałkowa przekąska o fantastycznych smakach, idealna po treningu lub jako proteinowa przekąska między posiłkami. Baton MEN jest źródłem 9 witamin. Każdy baton to ponad 15 g białka.
Dostępne smaki:
• wanilia w kakaowej polewie
• banan w kakaowej polewie
• orzeszki ziemne w kakaowej polewie
• ciasteczkowy w kakaowej polewie
| Wartość odżywcza w 100 g produktu | waniliowy, bananowy, ciasteczkowy | orzeszki ziemne |
|---|---|---|
| Wartość energetyczna | 1321 kJ / 317 kcal | 1423 kJ / 342 kcal |
| Tłuszcz | 11 g | 13,2 g |
| w tym kwasy tłuszczowe nasycone | 7,2 g | 7,5 g |
| Węglowodany | 17,2 g | 16,9 g |
| w tym cukry | 3,5 g | 2,8 g |
| Białko | 31,5 g | 33,0 g |
| Sól | 0,4 g | 0,4 g |
Białko a mała zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych (NKT)
Planując naszą codzienną dietę i określoną zawartość w niej białka, zwracajmy też uwagę na to, aby produkty pochodzenia zwierzęcego, takie jak produkty mleczne i mięsne wybierać o mniejszej zawartości tłuszczu, aby w diecie była mniejsza zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych. I takie są produkty Bakoma MEN!
Szczególnie ważne jest dostarczenie w diecie odpowiedniej ilości białka w przypadku dzieci i młodzieży, bowiem poza rolą taką jak u wszystkich ludzi, w grupie młodych osób białka dodatkowo są niezbędne do rozwoju ich organizmów i do procesu wzrastania. Wynika to z faktu, że białka są konieczne do budowy (syntezy) nowych komórek i tkanek, z których składa się organizm każdego z nas. Dzieci i młodzież potrzebują więcej białka, gdyż synteza (tworzenie) białka przebiega w ich organizmie intensywniej, niż u osób dorosłych i więcej białka potrzeba między innymi do zbudowania nowych komórek. Dla prawidłowego wzrostu i rozwoju dzieci i młodzieży ważna jest zarówno odpowiednia ilość białka w diecie, a także • aby ich dieta zawierała wszystkie 9 aminokwasów niezbędnych (egzogennych). Jest to istotne, bowiem gdy nie ma w diecie któregoś z aminokwasów niezbędnych, to jego brak w czasie syntezy białka spowoduje jej zatrzymanie a to zaburza różne procesy zachodzące w organizmie.
Odpowiednia ilość białka jest ważna nie tylko w diecie dzieci i młodzieży, ale także w diecie osób dorosłych. Białko ustrojowe w naszym organizmie ulega ciągłemu obrotowi, czyli stale podlega dwóm procesom: syntezie (powstawaniu białka) i rozpadowi białka. Każdego dnia w wyniku przemian metabo- licznych rozpada się i jest tracona część białka i na to miejsce dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, musi być wytworzona nowa ilość białka a do tego jest potrzebne białko spożyte przez nas z żywnością. Takie straty białka występują u wszystkich osób każdego dnia, ale nasilone są w czasie różnych chorób lub w przypadku np. krwotoków lub oparzeń.
Zwiększone (ponad przeciętne dla większości osób) zapotrzebowanie na białko z żywności zarówno u dzieci i młodzieży,
jak i u dorosłych:
• może być spowodowane stresem lub infekcją
• może występować przy niektórych chorobach
• występuje przy dużej aktywności fizycznej
• występuje przy odchudzaniu
Seniorzy powinni spożywać więcej produktów bogatych w białko, ponieważ ich zapotrzebowanie na białko jest większe, niż w młodszym wieku.
Przyczyny zwiększonego zapotrzebowania na białko u seniorów to m.in:
• choroby przewlekłe, które częściej występują u osób
starszych,
• konieczność zapobiegania sarkopenii (spadek siły mięśniowej), której przyczyną jest fakt,
że u starszych osób następuje stopniowa utrata masy mięśniowej i siły mięśni
wraz ze starzeniem się organizmu. Szacuje się, że sarkopenia występuje u 15% osób w wieku około 60 lat i u
około połowy osób powyżej 80. roku życia,
• osłabiony apetyt i mniejsza ilość spożywanej żywności.
Powyższe dane wskazują na to, że dla utrzymania bilansu azotu i utrzymania masy mięśniowej zaleca się u osób ≥ 65 lat zwiększenie spożycia białka.
Nasza codzienna dieta powinna być urozmaicona i powinna zawierać wszystkie potrzebne składniki odżywcze w odpowiedniej ilości i proporcjach. Najbardziej korzystne ilości i proporcje dla poszczególnych osób mogą być różne, zależy to od wielu czynników. W razie wątpliwości najlepiej jest zasięgnąć rady dietetyka lub lekarza.
Uwaga: przy niektórych schorzeniach zalecane jest zmniejszenie ilości białka w diecie. Jeśli występują u Ciebie jakieś choroby lub dolegliwości zdrowotne uzgodnij swoją dietę i zawartość w niej m.in. białka z lekarzem lub dietetykiem.